Triết Học: Khái Niệm, Vấn Đề Cơ Bản và Miễn Học Phí

Khái Niệm Triết Học

Triết học là một hình thái ý thức xã hội đặc thù của con người, ra đời gần như đồng thời ở cả Phương Đông và Phương Tây (khoảng thế kỷ VIII – VI TCN). Sự xuất hiện của triết học bắt nguồn từ nhu cầu nhận thức và hoạt động thực tiễn của con người, tạo ra những luận thuyết chung nhất, có tính hệ thống để phản ánh thế giới xung quanh và bản thân con người. Triết học là dạng tri thức lý luận xuất hiện sớm nhất trong lịch sử nhân loại, có nguồn gốc từ nhận thức và xã hội.

Triết học được định nghĩa theo nhiều cách, nhưng nhìn chung bao gồm các nội dung chính sau:

• Là một hình thái ý thức xã hội.
• Khám phá thế giới (bao gồm cả thế giới bên trong và bên ngoài con người) trong tính chỉnh thể toàn vẹn.
• Giải thích mọi sự vật, hiện tượng, quá trình và quan hệ trên thế giới, nhằm tìm ra quy luật phổ biến chi phối sự vận động của thế giới, con người và tư duy.
• Là loại hình nhận thức đặc thù, độc lập với khoa học và khác biệt với tôn giáo, mang tính hệ thống, logic và trừu tượng về thế giới, bao gồm nguyên tắc cơ bản, đặc trưng bản chất và quan điểm nền tảng về mọi tồn tại.
• Là hạt nhân của thế giới quan.

Triết học là hình thái đặc biệt của ý thức xã hội, thể hiện thành hệ thống quan điểm lý luận chung nhất về thế giới, con người và tư duy của con người trong thế giới đó. Theo Triết học Mác – Lênin, triết học là hệ thống quan điểm lý luận chung nhất về thế giới và vị trí con người, là khoa học về quy luật vận động, phát triển chung nhất của tự nhiên, xã hội và tư duy.

Khái niệm triết học và vấn đề cơ bản

Những Vấn Đề Cơ Bản Của Triết Học

Vấn đề cơ bản của triết học bao gồm hai mặt, trả lời hai câu hỏi lớn:

1. Giữa ý thức và vật chất, cái nào có trước, cái nào có sau, cái nào quyết định cái nào? Tức là nguyên nhân cuối cùng của hiện tượng, sự vật, hay sự vận động là nguyên nhân vật chất hay nguyên nhân tinh thần?
2. Con người có khả năng nhận thức được thế giới hay không? Tức là khi khám phá sự vật và hiện tượng, con người có tin rằng mình sẽ nhận thức được chúng hay không?

Cách trả lời hai câu hỏi này xác định lập trường của nhà triết học và trường phái triết học, hình thành các trường phái triết học lớn.

Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm:

• Chủ nghĩa duy vật cho rằng vật chất, giới tự nhiên có trước và quyết định ý thức. Các môn phái duy vật giải thích mọi hiện tượng bằng nguyên nhân vật chất.
• Chủ nghĩa duy tâm cho rằng ý thức, tinh thần, ý niệm, cảm giác có trước giới tự nhiên. Các phái duy tâm giải thích thế giới bằng nguyên nhân tư tưởng, tinh thần.
• Chủ nghĩa duy vật gồm ba hình thức cơ bản: duy vật chất phác, duy vật siêu hình và duy vật biện chứng.
• Chủ nghĩa duy tâm gồm hai phái: duy tâm chủ quan và duy tâm khách quan.

Thuyết có thể biết (Khả tri) và thuyết không thể biết (Bất khả tri):

Đây là kết quả của việc giải quyết mặt thứ hai của vấn đề cơ bản. Đa số các nhà triết học (cả duy vật và duy tâm) đều khẳng định con người có khả năng nhận thức thế giới (thuyết Khả tri).

Thuyết Khả tri cho rằng con người về nguyên tắc có thể hiểu được bản chất sự vật, ý thức của con người về sự vật phù hợp với bản thân sự vật.

Thuyết Bất khả tri phủ nhận khả năng nhận thức của con người, cho rằng con người không thể hiểu được bản chất của đối tượng. Kết quả nhận thức của con người chỉ là hình thức bề ngoài, hạn hẹp và cắt xén về đối tượng. Thuyết Bất khả tri không phủ nhận thực tại siêu nhiên hay thực tại được cảm giác, nhưng khẳng định ý thức con người không thể đạt tới thực tại tuyệt đối, vì nó nằm ngoài kinh nghiệm của con người. Thuyết này không đặt vấn đề về niềm tin, mà chỉ phủ nhận khả năng vô hạn của nhận thức.

Miễn Học Phí Ngành Mác – Lênin và Tư Tưởng Hồ Chí Minh

Theo Điều 15 Nghị định 81/2021/NĐ-CP, sinh viên học chuyên ngành Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh được miễn học phí. Đây là một trong những chính sách ưu đãi của nhà nước nhằm khuyến khích và tạo điều kiện cho sinh viên theo học các ngành học quan trọng này.