Nội dung bài viết
Phốt pho là một trong những khoáng chất chiếm phần lớn trong cơ thể và có nhiều chức năng quan trọng trong sự phát triển của con người. Lượng phốt pho hấp thụ vào cơ thể hàng ngày chủ yếu thông qua chế độ ăn uống. Vậy phốt pho có trong những loại thực phẩm nào? Chúng quan trọng thế nào? Và điều gì sẽ xảy ra với cơ thể nếu có quá nhiều hoặc quá ít phốt pho? Hãy cùng vietchem tìm hiểu qua bài viết sau nhé!
Phốt pho là gì?
1. Phốt pho là gì?
Phốt pho là khoáng chất dồi dào trong cơ thể, giúp lọc chất thải, sửa chữa mô, tế bào… Phốt pho vô cơ ở dạng photphat PO43- đóng vai trò quan trọng trong các phân tử sinh học như DNA, RNA và tạo thành một phần cấu trúc cốt lõi của các phân tử này. Tế bào sống sử dụng phốt phát để vận chuyển năng lượng tế bào thông qua ATP adenosine triphosphate. Phospholipid là thành phần cấu trúc chính của tất cả các màng tế bào.
Trung bình cơ thể mỗi người chứa khoảng 1 kg phốt pho và khoảng 3/4 trong số đó tồn tại trong xương và răng dưới dạng apatit. Một người trưởng thành được nuôi dưỡng tốt sẽ tiêu thụ và bài tiết khoảng 1-3 g phốt pho mỗi ngày dưới dạng phốt phát.
2. Tìm hiểu về các dạng thù hình của phốt pho
Các dạng thù hình của phốt pho
Phốt pho tồn tại ở ba dạng thù hình cơ bản: phốt pho đỏ, phốt pho trắng và phốt pho đen, trong đó phốt pho đỏ và phốt pho trắng là phổ biến nhất. Ngoài ra, phốt pho còn có thể tồn tại ở một số dạng thù hình khác. Cả phốt pho đỏ và phốt pho trắng đều chứa mạng lưới các nhóm tứ diện với bốn nguyên tử phốt pho. Khi tiếp xúc với không khí, ánh sáng hoặc nhiệt, phốt pho trắng sẽ cháy.
Phốt pho đỏ tương đối ổn định và thăng hoa ở áp suất 1 atm, 170 °C và bốc cháy khi va chạm với nhiệt hoặc ma sát.
Do có khả năng phản ứng hóa học cao với oxy trong không khí cũng như các hợp chất chứa oxy khác nên phốt pho trong tự nhiên không tồn tại ở dạng đơn lẻ mà chủ yếu tồn tại ở các khoáng chất khác nhau. Đá phốt phát – khoáng chất có chứa tricanxi photphat không tinh khiết – là nguồn phốt pho quan trọng về mặt thương mại. Nó còn là nguồn nguyên liệu quan trọng tạo lân trong phân bón, giúp cây trồng hấp thụ lân từ đất.
Tại Việt Nam, mỏ apatit Lào Cai là nơi chứa nhiều phốt pho nhất và là nguồn cung cấp nguyên liệu chính cho sản xuất phân supe lân.
3. Vai trò quan trọng của phốt pho trong đời sống và sản xuất
3.1 Vai trò của phốt pho ở người lớn
- 3/4 lượng phốt pho trong cơ thể tập trung ở răng và xương, giúp xương và răng chắc khỏe.
- Phosphate giúp cơ thể duy trì và sản sinh năng lượng, tăng cường sức mạnh cơ bắp.
- Chúng tham gia vào quá trình chuyển hóa protein, chất béo và carbohydrate, đảm bảo cho hoạt động bình thường của cơ thể.
- Giúp loại bỏ chất thải trong thận, hạn chế hình thành sỏi thận.
- Phốt pho tham gia vào quá trình tổng hợp ADB, RNA và giúp kích thích tăng trưởng, duy trì và sửa chữa các mô và tế bào bị tổn thương, đồng thời giảm đau cơ sau khi tập luyện.
- Giúp cân bằng và hấp thu các vitamin B, D, iốt, kẽm, magie,…
- Chất này tham gia vào quá trình co cơ, tạo điều kiện cho việc truyền tín hiệu thần kinh và điều hòa nhịp tim.
3.2 Vai trò của phốt pho đối với trẻ em
Phốt pho rất cần thiết cho sự phát triển của trẻ
- Trong quá trình hình thành và phát triển hệ xương, phốt pho là chất không thể thiếu, giúp trẻ có xương chắc khỏe và cao lớn. Nếu trẻ bị còi xương, chậm lớn thì nguyên nhân chủ yếu là do thiếu phốt pho.
- Trẻ từ 9 đến 18 tuổi cần phốt pho nhiều nhất khoảng 1250 mg, từ 0 đến 6 tháng tuổi cần 100 mg, từ 7 đến 12 tháng tuổi cần 275 mg và từ 1 đến 8 tuổi cần khoảng 450 – 500 mg. .
3.3 Ứng dụng phốt pho trong sản xuất công nghiệp
Hóa chất phốt pho tinh khiết được sử dụng trong sản xuất thủy tinh và điển hình là trong đèn hơi natri.
Tro xương có chứa canxi photphat và được sử dụng trong sản xuất đồ sứ.
Canxi photphat được sử dụng trong sản xuất sứ
- Ở một số nước, natri tripolyphosphate được sản xuất từ axit photphoric được sử dụng trong sản xuất bột giặt, nhưng ở nhiều nước khác nó bị cấm.
- Trisodium phosphate được sử dụng trong các chất tẩy rửa để làm mềm nước và chống ăn mòn đường ống và nồi hơi.
- Phốt pho còn được sử dụng để sản xuất nhựa, chất xử lý nước, chất chống cháy, thuốc trừ sâu và chất chiết.
- Nó là một thành phần quan trọng trong sản xuất đồng thau, thép và một số sản phẩm khác.
- Trong sản xuất bom và đạn, phốt pho trắng được sử dụng.
- Phốt pho đỏ được sử dụng để sản xuất pháo hoa, hộp diêm và methamphetamine (C10H15N).
- Phốt pho được sử dụng làm chất độn cho chất bán dẫn loại n.
- Đồng vị 32P và 33P được sử dụng làm máy dò phóng xạ vết trong phòng thí nghiệm hóa sinh.
4. Phốt pho có trong những loại thực phẩm nào?
Phốt pho có trong thực phẩm nào?
Phốt pho được tìm thấy trong hầu hết các loại thực phẩm, trong đó thực phẩm giàu protein chứa lượng phốt pho dồi dào. Một số thực phẩm giàu phốt pho bao gồm:
- Thịt gia súc, gia cầm, cá, hải sản, trứng, sữa, các sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua
- Các loại hạt, quả hạch, đậu, v.v.
Ngoài ra, có một số thực phẩm không chứa protein nhưng vẫn chứa nhiều phốt pho như:
- Ngũ cốc nguyên hạt, trái cây sấy khô, khoai tây, tỏi, đồ uống có ga, bông cải xanh,…
- Tất cả các loại bánh mì và ngũ cốc nguyên hạt.
Một số thực phẩm có chứa phốt pho
5. Thừa phốt pho gây ra hậu quả nghiêm trọng gì?
- Nếu cơ thể dư thừa phốt pho thì khả năng hấp thu các chất như Sắt, Kẽm, Magie… sẽ bị giảm sút.
- Cơ thể con người sẽ gặp các triệu chứng như đau khớp, đau cơ, buồn nôn, tiêu chảy hoặc ngứa và đỏ mắt nếu tiêu thụ quá mức.
- Ngoài ra, chúng còn gây xơ cứng mạch máu, tim to, tổn thương xương và thận. Đặc biệt với những người có vấn đề về thận thì sẽ càng nguy hiểm hơn.
6. Nếu thiếu phốt pho thì sao?
- Những người bị thiếu phốt pho có thể bị đau xương, xương giòn và dễ gãy.
Người bị thiếu phốt pho có thể bị đau xương
- Mất cảm giác ngon miệng khi ăn.
- Mệt mỏi, khó thở, thở không đều, cáu gắt, thay đổi trọng lượng cơ thể. Trẻ thiếu phốt pho sẽ bị còi xương, xương và răng kém phát triển.
Với những chia sẻ qua bài viết trên, Meraki Center hy vọng các bạn sẽ biết thêm được nhiều điều về phốt pho và biết thêm về phốt pho. Chúng có trong những loại thực phẩm nào?. Hy vọng, qua những thông tin này, bạn sẽ xây dựng được chế độ ăn uống hợp lý cho bản thân để đảm bảo lượng phốt pho được duy trì ổn định trong cơ thể, giảm thiểu tình trạng dư thừa hoặc thiếu hụt. phốt pho. Chúc bạn sức khỏe tốt!
Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Meraki Center với mục đích chia sẻ và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 0000 hoặc email: hotro@merakicenter.edu.vn