Ôn thi vào lớp 10 phần Tiếng Việt Cụm từ

1. Cụm danh từ

* Khái niệm: là loại tổ hợp từ do danh từ và một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình danh từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một danh từ.

VD: Các hoàng tử phải cởi giáp xin hàng.

* Mô hình của cụm danh từ: Gồm có phần trước, phần trung tâm và phần sau.

– Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho danh từ các ý nghĩa về số lượng.

– Các phụ ngữ ở phần sau nêu lên đặc điểm của sự vật mà danh từ biểu thị hoặc xác định vị trí của sự vật ấy trong không gian hay thời gian.

VD:

Một	chàng dế	thanh niên cường tráng.
Phụ trước	trung tâm	Phụ sau

2. Cụm động từ

* Khái niệm: là loại tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một động từ.

VD: Bé An đang học bài.

* Mô hình của cụm động từ: Gồm có phần trước, phần trung tâm và phần sau.

– Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho động từ các ý nghĩa về quan hệ thời gian, sự tiếp diễn tương tự…

– Các phụ ngữ ở phần sau bổ sung cho động từ các chi tiết về đối tượng, hướng, địa điểm, thời gian, mục đích, nguyên nhân…

Chưa	tìm	được ngay câu trả lời.
Phụ trước	trung tâm	Phụ sau

3. Cụm tính từ

* Khái niệm: là loại tổ hợp từ do tính từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Cụm tính từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình tính từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một tính từ.

VD: Nàng công chúa đẹp như hoa.

* Mô hình của cụm tính từ: Gồm có phần trước, phần trung tâm và phần sau.

– Các phụ ngữ ở phần trước biểu thị quan hệ thời gian, sự tiếp diễn tương tự, mức độ của đặc điểm, tính chất …

– Các phụ ngữ ở phần sau biểu thị vị trí, sự so sánh, mức độ….

đang	trẻ	như một thanh niên
Phụ trước	trung tâm	Phụ sau

Đề 1. Tìm và phân tích các cụm từ có trong đoạn trích sau:

Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu đi đến trường, lòng tôi lại tưng bừng rộn rã.

(Thanh Tịnh – Tôi đi học)

Trả lời:

* Cụm danh từ

Phần phụ trước	Phần trung tâm	Phần phụ sau
những	ý tưởng	ấy
	lần	nào
	hồi	ấy
	ngày	nay
mỗi	lần
mấy	em	nhỏ
	lần	đầu
	lòng	tôi

* Cụm động từ:

Phần phụ trước	Phần trung tâm	Phần phụ sau
chưa lần nào	ghi	lên giấy
không	biết	ghi
không	nhớ	hết
	thấy	mấy em nhỏ
	núp	dưới nón mẹ
lần đầu đi	đến trường

* Cụm tính từ

Phần phụ trước	Phần trung tâm	Phần phụ sau
	rụt rè	núp dưới nón mẹ
Lại	tưng bừng rộn rã

Đề 2: Tìm phần trung tâm của các cụm từ in đậm trong các câu sau:

a. Nhưng những điều kì lạ là tất cả những ảnh hưởng quốc tế đó đã nhào nặn với cái gốc văn hoá dân tộc không gì lay chuyển được ở Người.

(Lê Anh Trà, Phong cách Hồ Chí Minh).

b. Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.

(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

c. Không lời gửi của một Nguyễn Du, một Tôn – xtôi cho nhân loại phức tạp hơn, cũng phong phú và sâu sắc hơn.

Trả lời:

a. Nhưng những điều kì lạ là tất cả những ảnh hưởng quốc tế đó đã nhào nặn với cái gốc văn hoá dân tộc không gì lay chuyển được ở người.

(Lê Anh Trà, Phong cách Hồ Chí Minh).

b. Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.

(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

c. Không lời gửi của một Nguyễn Du, một Tôn – xtôi cho nhân loại phức tạp hơn, cũng phong phú và sâu sắc hơn.

Lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

---