Nội dung bài viết
Carbohydrate là gì? Carbohydrate hay glucose là một chất hữu cơ chứa ba nguyên tố carbon (C), oxy (O) và hydro (H). Carbohidrate là một hợp chất hữu cơ chức năng, có công thức chung là Cn(H2O)m. Gluxit được chia thành 3 loại phổ biến: Monosaccharides, Disacarit, Polysaccharides,… Hãy cùng Vietchem tìm hiểu thêm thông tin về Carbohydrate.
1. Carbohydrate là gì?
Carbohydrate là gì? Carbohydrate hoặc carbohydrate hoặc sacarit. Đây là chất hữu cơ chứa 3 nguyên tố cacbon (C), oxy (O) và hydro (H), theo tỷ lệ 1:2:1. Công thức phân tử của Carbohydrate là Cn(H2O)m hoặc Cm(H2O)n (trong đó n và m là các số tự nhiên bằng hoặc khác 0). Nguồn thực phẩm chứa carbohydrate bao gồm: Đường, gạo, mì, bánh mì, khoai tây và rau quả.
Hình 1: Carbohydrate hoặc carbohydrate hoặc sacarit
Carbohydrate là nguồn năng lượng chính cho cơ thể, được chia làm 2 loại chính: đơn giản và phức tạp. Đường đơn bao gồm glucose, fructose và galactose, carbohydrate phức tạp bao gồm tinh bột, cellulose và glycogen.
Cơ thể chuyển đổi carbohydrate thành glucose để sử dụng làm nguồn năng lượng chính. Glucose có vai trò quan trọng trong việc duy trì lượng đường trong máu, cung cấp năng lượng cho hoạt động hàng ngày của cơ thể.
2. Cấu trúc carbohydrate là gì?
Carbohydrate có cấu trúc chung được xác định bởi các phân tử đường. Các phân tử đường này thường được chia thành ba loại chính: Đường đơn (monosacarit), Đường đôi (disacarit) và Polysacarit.
Hình 2: Công thức phân tử của Cn(H2O)m hoặc Cm(H2O)n
- Monosaccharides: Monosaccharides là đơn vị cơ bản nhất của carbohydrate. Bao gồm các loại đường như glucose, fructose và galactose. Các phân tử này thường có công thức hóa học (CH₂O)ₙ, trong đó n có thể là 3, 5, 6 hoặc hơn.
- Disaccharides: Sự kết hợp của hai loại đường đơn giản thông qua một quá trình tổng hợp gọi là phản ứng tổng hợp giữa hai nhóm hydroxyl (-OH). Bao gồm: sucrose (glucose + fructose), lactose (glucose + galactose) và maltose (glucose + glucose).
- Polysaccharides: Là chuỗi dài các đơn vị đường. Bao gồm tinh bột, glycogen và cellulose. Tinh bột được tìm thấy trong thực vật và ngũ cốc. Glycogen có trong cơ thể động vật, đặc biệt là ở cơ và gan. Cellulose được tìm thấy trong cấu trúc tế bào và sợi thực vật.
Những cấu trúc này chứa sự kết hợp của các nguyên tố carbon (C), hydro (H) và oxy (O), với tỷ lệ C:H:O thường là 1:2:1. Cấu trúc chính xác có thể khác nhau tùy thuộc vào loại carbohydrate cụ thể.
Lớp (DP*) |
Nhóm |
Thành phần |
Đường (thực phẩm) (1-2) |
Monosacarit |
Glucose, fructose, galactose |
Disaccharide |
Sucrose, trehalose, lactose, maltose |
|
Polyol |
Sorbitol, manitol |
|
Oligosacarit (3-9) |
Malto-oligosacarit |
Maltodextrin |
Các oligosaccharide khác |
fructo-oligosacarit, Raffinose, stachyose |
|
Polysaccharid (>9) |
tinh bột |
Amylose, tinh bột biến tính, amylopectin |
Polysaccharid phi tinh bột |
Cellulose, hydrocolloid, hemicellulose, pectin |
3. Tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên của một số cacbohydrat thông dụng
Dưới đây là mô tả về tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên của một số carbohydrate phổ biến:
Hình 3: Tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên của một số cacbohydrat
3.1. Glucose
- Tính chất vật lý: Glucose là một loại đường đơn giản, không màu, hòa tan hoàn toàn trong nước. Có khả năng tạo tinh bột và glycogen.
- Trạng thái tự nhiên: Glucose tồn tại tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm như trái cây, mật ong và nước mía.
3.2. Fructose
- Tính chất vật lý: Fructose cũng là một loại đường đơn, có vị ngọt hơn glucose. Hòa tan hoàn toàn trong nước và là thành phần chính của đường trong trái cây.
- Trạng thái tự nhiên: Fructose tồn tại tự nhiên trong nhiều loại trái cây và mật ong.
3.3. Sucrose (Sucrose)
- Tính chất vật lý: Sucrose là một disaccharide được tạo thành từ glucose và fructose. Nó hòa tan trong nước và có dạng tinh thể không màu.
- Trạng thái tự nhiên: Sucrose được tìm thấy trong đường mía và đường củ (đường cát), cũng như trong nhiều loại trái cây.
3.4. tinh bột
- Tính chất vật lý: Tinh bột là một polysaccharide được tạo thành từ các đơn vị glucose liên kết với nhau. Có thể hòa tan trong nước sau khi nấu chín.
- Trạng thái tự nhiên: Tinh bột là dạng dự trữ năng lượng chính trong các loại ngũ cốc, củ và các sản phẩm từ đậu nành.
3.5. Xellulose (Cellulose)
- Tính chất vật lý: Cellulose cũng là một polysaccharide, có cấu trúc khác và khá khó tiêu hóa. Không hòa tan trong nước và tạo thành chất xơ thực vật.
- Trạng thái tự nhiên: Cellulose là thành phần chính của thành tế bào thực vật. Thường được tìm thấy trong rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt.
4. Carbohydrate có tác dụng gì?
Carbohydrate có vai trò quan trọng trong cơ thể, mang lại nhiều tác dụng quan trọng:
Hình 4: Carbohydrate đóng vai trò quan trọng trong cơ thể
- Nguồn năng lượng chính: Carbohydrate là nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Khi bạn ăn, cơ thể sẽ chuyển hóa carbohydrate thành glucose. Sau đó sử dụng nó như một nguồn năng lượng cho các hoạt động hàng ngày và các chức năng cơ bản của cơ thể.
- Duy trì lượng đường trong máu: Glucose từ carbohydrate giúp duy trì lượng đường trong máu ổn định. Cơ thể kiểm soát lượng đường trong máu bằng cách sử dụng insulin để di chuyển vào tế bào hoặc lưu trữ dưới dạng glycogen.
- Lưu trữ năng lượng: Carbohydrate được lưu trữ trong cơ thể dưới dạng glycogen, đặc biệt là ở cơ và gan. Khi cần thiết, glycogen được phân hủy thành glucose để cung cấp năng lượng.
- Hỗ trợ chức năng não: Glucose là nguồn năng lượng chính cho não. Đối với một số người, đặc biệt là khi tập trung hoặc làm việc trí óc, việc duy trì đủ lượng carbohydrate trong chế độ ăn uống sẽ giúp duy trì sự tập trung và chú ý.
- Giúp tiêu hóa: Chất xơ thực vật giúp tăng cường tiêu hóa và duy trì sức khỏe đường ruột. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ ẩm và độ đàn hồi của ruột.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: Carbohydrate xây dựng chế độ ăn như: Chế độ ăn cân bằng, chế độ ăn nhiều chất xơ, chế độ ăn kiểm soát lượng đường trong máu.
Vietchem vừa giải thích cho bạn biết carbohydrate là gì qua bài viết trên. Hy vọng bài viết này đã mang lại những thông tin hữu ích cho bạn.
Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Meraki Center với mục đích chia sẻ và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 0000 hoặc email: hotro@merakicenter.edu.vn