Nội dung bài viết
Trên thực tế có hàng triệu loại chất khác nhau, làm sao chúng ta có thể hiểu sâu sắc về chúng? Đừng lo lắng về điều này, các nhà khoa học đã phát triển ra cách phân loại các chất thành các nhóm riêng biệt. Trong bài viết dưới đây Meraki Center sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn một trong những cách phân loại của chúng: nguyên tố là gì cũng như công thức hóa học và đặc tính của nguyên tố đó.
Nguyên tố nào được biết đến từ môn hóa học lớp 8. Trên thực tế, có hàng chục triệu chất khác nhau với công thức và đặc điểm cấu trúc riêng biệt. Meraki Center sẽ giới thiệu chi tiết về các nguyên tố và ví dụ cụ thể để bạn có cái nhìn tổng quát hơn trong bài viết dưới đây.
1. Phần tử đơn lẻ là gì?
Các nguyên tố là những chất được tạo thành từ một nguyên tố hóa học. Mọi thứ xung quanh con người đều được tạo thành từ các chất, bao gồm cả các nguyên tố và hợp chất. Các kim loại Nhôm (Al), Natri (Na) hay Khí lưu huỳnh (S), Hydro (H), Oxy (O)… đều được cấu tạo từ các nguyên tố hóa học. Đây là bản chất.
Phần tử có cùng tên với phần tử (trừ một số trường hợp đặc biệt). Có những yếu tố hình thành nhiều dạng khác nhau. Ví dụ: Carbon có thể tạo thành kim cương, bồ hóng, than gỗ, than chì…
Một số kim loại có khả năng dẫn điện, dẫn nhiệt và có ánh kim như: Sắt (Fe), Đồng (Cu), Nhôm (Al)… được gọi là đơn kim. Trong khi đó, những chất không dẫn điện, không dẫn nhiệt được gọi là phi kim. Một phần tử là gì? Ví dụ trong trường hợp này bao gồm: Lưu huỳnh, khí Hydro, than đá…
Với phân tích ở trên, bạn đã hiểu phần nào rõ ràng về một chất là gì. Nói một cách đơn giản, những chất chỉ được tạo thành từ một nguyên tố hóa học là những chất tinh khiết.
Hình 1: Lưu huỳnh là nguyên tố đơn giản
2. Đặc điểm cấu trúc của một phần tử
Hiểu được đặc điểm của một chất sẽ giúp bạn phân biệt nó với các chất khác. Theo đó, đặc điểm cấu trúc của phần tử như sau:
2.1. Đối với các nguyên tố, nó là phi kim loại
Sự liên kết của phi kim thường tuân theo một trật tự nhất định. Chủ yếu là liên kết 2 nguyên tử. Ví dụ: Khí Oxi được tạo thành từ 2 nguyên tử viết tắt là O2, khí Hydro viết tắt là H2…
Hình 2: Cấu trúc của nguyên tố hydro H2
2.2. Đối với một nguyên tố, nó là kim loại
Các nguyên tử của một nguyên tố kim loại thường được sắp xếp vô cùng chặt chẽ với nhau, theo một trình tự nhất định không có khoảng trống. Một phần tử là gì? Ví dụ trong trường hợp này như sau: Kim loại natri được tạo thành từ nguyên tố Na, nguyên tố Al được tạo thành từ kim loại nhôm.
3. Công thức hóa học của nguyên tố
Việc hiểu được công thức hóa học của một nguyên tố là gì sẽ giúp bạn trả lời được những câu hỏi mà bạn quan tâm. Tùy theo nguyên tố đó là gì mà cách viết công thức hóa học cũng khác nhau. Cụ thể:
3.1. Với một nguyên tố là phi kim
Phi kim được liên kết với nhau từ một số nguyên tử gọi là phân tử. Sau đó, chỉ số này sẽ được thêm vào chân nguyên tử khi viết ký hiệu. Ví dụ: Công thức hóa học của khí hydro là H2, Oxy là O2…
Công thức của một số phi kim thường được xác định bằng ký hiệu. Ví dụ: Công thức hóa học của lưu huỳnh là S…
Hình 3: Công thức hóa học của Oxy là O2
3.2. Với một phần tử kim loại
Nếu bạn không biết hạt cấu thành của một chất là gì thì bạn có thể hiểu đó là nguyên tử. Công thức hóa học của nguyên tố kim loại là ký hiệu hóa học của nguyên tố đó. Ví dụ: Công thức hóa học của kim loại kẽm là Zn, sắt là Fe…
4. So sánh các nguyên tố và hợp chất
Thế nào là đơn chất, thế nào là hợp chất là những kiến thức quan trọng trong chương trình hóa học lớp 8. Bạn có thể tham khảo bảng so sánh tổng quan chi tiết dưới đây:
Điểm so sánh |
đơn chất |
hợp chất |
đặc trưng |
Các phần tử chỉ bao gồm một phần tử. |
Được tạo thành từ 2 nguyên tố hóa học trở lên |
Các hạt phân tử |
– Phi kim ở thể lỏng và thể khí gồm có các nguyên tử cùng loại. – Phi kim là chất rắn và kim loại chỉ có một nguyên tử. |
Bao gồm nhiều nguyên tử của các nguyên tố hóa học khác nhau. |
Phân loại |
Bao gồm các nguyên tố kim loại và các nguyên tố phi kim loại. |
Bao gồm các hợp chất hữu cơ và các hợp chất vô cơ. |
Công thức hóa học |
Đối với chất khí và phi kim loại lỏng, công thức hóa học được viết dưới dạng Ax. Đối với phi kim và kim loại rắn, ký hiệu hóa học là công thức hóa học. |
Công thức hóa học của một hợp chất là ký hiệu hóa học của nguyên tố đó và chỉ số tương ứng của từng chất. Ví dụ: XaYb… |
Ví dụ |
Lưu huỳnh – S, Oxy – O2… |
Natri clorua – NaCl… |
Hình 4: Đường trên là phần tử đơn, đường dưới là ghép
5. Ví dụ về chất đơn giản là gì?
Bạn có thể trả lời câu hỏi dưới đây để hiểu rõ hơn chất là gì.
Trong các câu trả lời sau đây, đâu là đơn chất, đâu là hợp chất?
A – Canxi cacbonat được cấu tạo từ các nguyên tử Ca, C và O.
B – Phốt pho đỏ được tạo thành từ P.
C – Nước được tạo thành từ H và O
Với nội dung phân tích ở trên đáp án B là đơn chất vì nó được tạo nên từ 1 nguyên tố P. Đáp án A, canxi cacbonat được tạo thành từ 3 nguyên tố và đáp án B là nước được tạo thành từ 2 nguyên tố nên đây là hợp chất.
Những thông tin trong bài viết trên đã giúp bạn giải đáp chi tiết nguyên tố là gì và công thức hóa học của nguyên tố đó. Nếu bạn có nhu cầu tìm hiểu thêm về hóa chất, vật tư, thiết bị công nghiệp vui lòng liên hệ Meraki Center quaHotline: 0826 010 010 để được giải đáp chi tiết và cụ thể.
Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Meraki Center với mục đích chia sẻ và tăng trải nghiệm khách hàng. Mọi ý kiến đóng góp xin vui lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 0000 hoặc email: hotro@merakicenter.edu.vn