Cân bằng hóa học

Phản ứng thuận nghịch là gì?

Phản ứng thuận nghịch là phản ứng hóa học có thể xảy ra theo cả hai chiều, từ chất tham gia tạo thành sản phẩm (chiều thuận) và từ sản phẩm tạo thành chất tham gia (chiều nghịch) trong cùng một điều kiện.

Ví dụ: Phản ứng giữa hydro và iot tạo thành hydro iotua là một phản ứng thuận nghịch.

H₂ + I₂ ⇌ 2HI

Ký hiệu hai mũi tên ngược chiều (⇌) biểu thị phản ứng thuận nghịch. Phản ứng một chiều chỉ diễn ra theo một hướng và được biểu thị bằng một mũi tên (→). Hiệu suất của phản ứng thuận nghịch luôn nhỏ hơn 100%.

Cân bằng hóa học là gì?

Cân bằng hóa học là trạng thái của phản ứng thuận nghịch khi tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng nghịch. Ở trạng thái cân bằng, nồng độ của các chất tham gia và sản phẩm không thay đổi theo thời gian.

Cần lưu ý rằng cân bằng hóa học là cân bằng động. Mặc dù nồng độ các chất không thay đổi, các phản ứng thuận và nghịch vẫn tiếp tục diễn ra với tốc độ bằng nhau. Chính sự cân bằng giữa hai tốc độ này duy trì trạng thái cân bằng.

Trạng thái cân bằng là gì?

Trạng thái cân bằng là trạng thái mà tại đó tốc độ phản ứng thuận bằng tốc độ phản ứng nghịch. Khi đạt đến trạng thái cân bằng, nồng độ các chất tham gia và sản phẩm không thay đổi theo thời gian.

Sự khác nhau giữa phản ứng thuận nghịch và phản ứng một chiều?

Phản ứng thuận nghịch được biểu diễn bằng mũi tên hai chiều (⇌), trong khi phản ứng một chiều dùng mũi tên một chiều (→). Phản ứng một chiều chỉ xảy ra theo một hướng, từ chất tham gia tạo thành sản phẩm, cho đến khi một trong các chất tham gia hết. Ngược lại, phản ứng thuận nghịch có thể xảy ra theo cả hai chiều.

Các yếu tố ảnh hưởng đến cân bằng hóa học:

Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến cân bằng hóa học, bao gồm nồng độ, áp suất, nhiệt độ và chất xúc tác. Nguyên lý Le Chatelier mô tả cách hệ cân bằng phản ứng lại với sự thay đổi các yếu tố này. Theo nguyên lý này, nếu một hệ cân bằng bị tác động bởi một thay đổi bên ngoài, hệ sẽ chuyển dịch theo chiều làm giảm thiểu tác động đó.